San Cristobal gotorlekua birikeriak jota zeuden preso antifrankistentzako erietxe bihurtu zuten. Hango baldintza txarrek eraginda eta gaixotasunaren presentzia etengabeak heriotza ekarri zien ehunka presori. Horietako batzuk botilen hilerrian izan ziren lurperatuak
Sartaguda herria "alargunen herria" izenez ezagutzen da. Izan ere, Sartaguda da portzentualki eraildako gehien duen Nafarroako herria. Horretaz gain, urteetan ixiltasuna ezarri zuten faxistek errepresaliatutako pertsonei eraginez.
1936ko uztailaren hasieran iritsi zen Lodosara Anastasinitarren zirkua. Karparen altxatze lanak bat etorri ziren faxisten altxamenduarekin eta horrek ondorio larriak izan zituen zirkua osatzen zuten pertsona guztientzat.
1938ko maiatzaren 22an, gerra oso aurreratua zegoela, Iruñeko Ezkaba mendiko San Cristobal gotorlekutik ehunka presok egin zuen ihes. Hurrengo egunetan faxistek burutu zuten pertsona ehizaren ondorioz 200 pertsona baino gehiago erail zuten, asko eta asko, atxilotu ondoren.
